Ιθάκη

Η Ιθάκη, η πατρίδα του Οδυσσέα, έχει μια μακρά ιστορία που μαρτυρείται από αρχαιολογικά ευρήματα. Το όνομά της πιθανότατα προέρχεται από τον Ίθακο ή τον Ποσειδώνα, σύμφωνα με μια εκδοχή. Υπό τη Ρωμαϊκή κατοχή από το 180 π.Χ. έως το 394 μ.Χ., η Ιθάκη βρέθηκε υπό την επιρροή των Ρωμαίων και αργότερα διαδέχθηκαν οι Βυζαντινοί. Κατά την περίοδο αυτή εισήχθη επίσημα ο Χριστιανισμός και κτίστηκαν εκκλησίες και μοναστήρια.

Από τον 11ο αιώνα και μετά, η Ιθάκη υπέστη πολλές επιδρομές και κατακτήσεις από διάφορους λαούς όπως οι Νορμανδοί, οι Ορσίνι, οι Τόκο, οι Τούρκοι, οι Ενετοί και οι Γάλλοι. Το 1809, οι Άγγλοι ανέλαβαν τον έλεγχο των Επτανήσων και της Ιθάκης, ο οποίος διατηρήθηκε μέχρι το 1864, όταν τα Επτάνησα ενωνόταν επιτέλους με την Ελλάδα.

Ένα σημαντικό γεγονός που επηρέασε το νησί ήταν ο καταστροφικός σεισμός του 1953, αλλά η Ιθάκη κατάφερε γρήγορα να αναδυθεί από αυτή την καταστροφή και να ανακτήσει την αρχιτεκτονική της ομορφιά. Η Ιθάκη παραμένει ένα σύμβολο για τη νοσταλγία και την προσπάθεια επιστροφής στην πατρίδα, όπως περιγράφεται στην Οδύσσεια του Ομήρου.

Υπάρχουν πολλές όμορφες παραλίες στην Ιθάκη, κάθε μια με τα ξεχωριστά της χαρακτηριστικά. Όπως:

• Μνήματα: Μια όμορφη, ήσυχη παραλία με ρηχά νερά, που βρίσκεται 2 χιλιόμετρα βόρεια από το Βαθύ.
• Φιλιατρό: Μια πολύ δημοφιλής οργανωμένη παραλία, που βρίσκεται 3 χιλιόμετρα βορειοανατολικά από το Βαθύ. Είναι μια από τις ελάχιστες παραλίες στο νησί που διαθέτει οργανωμένες υποδομές.
• Καμίνια: Η μόνη παραλία στο νησί που μπορεί να προσεγγιστεί με αυτοκίνητο, απέχει περίπου 5 χιλιόμετρα από το Βαθύ. Είναι μια θαυμάσια παραλία με μικρές ομορφιές.
• Ασπρογιαλός: Μια εκπληκτικά όμορφη και δημοφιλής παραλία με λευκά βότσαλα. Βρίσκεται παράλληλα με τον δρόμο που συνδέει το Βαθύ με τη βόρεια Ιθάκη.
• Πόλις: Μια οργανωμένη παραλία που βρίσκεται κοντά στον επίνειο του Σταυρού. Είναι γνωστή για την ομορφιά της και το γραφικό τοπίο που την περιβάλλει.
• Κιόνι: Στην περιοχή αυτή βρίσκονται πολλές μικρές παραλίες, στεφανωμένες από τα όμορφα σπίτια του γραφικού χωριού. Είναι προσβάσιμες με τα πόδια από τις ταβερνάκια του λιμανιού και προσφέρουν μια γλυκιά εμπειρία.
• Αφάλες: Ο κόλπος Αφάλες στα βόρεια του νησιού προσφέρει μια απόκοσμη, άγρια ομορφιά. Οι παραλίες εδώ δίνουν στον επισκέπτη μια αίσθηση Ροβινσώνα. Μια φημισμένη παραλία σε αυτήν την περιοχή είναι η Πλατιά Αμμος, η μοναδική αμμώδης παραλία του νησιού.
• Μάρμακα: Στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού, κοντά στις Φρίκες, βρίσκεται η θαυμάσια παραλία του Μάρμακα με τα κατάλευκα μαρμαρένια βότσαλα.
• Αυτές είναι μερικές από τις όμορφες παραλίες που μπορείτε να απολαύσετε στην Ιθάκη. Καθεμία από αυτές έχει την δική της μοναδική γοητεία και ομορφιά.

• Γάνα: Το μελάνι του καλαμαριού, το οποίο μαγειρεύεται μαζί με το μαλακόδερμο στην κατσαρόλα με κρασί.
• Ζούπα: Ψωμί ψημένο στη φωτιά και βουτηγμένο σε ελαιόλαδο και κρασί.
• Μπαμπανάδα: Ψωμί ξερό, μουσκεμένο σε σάλτσα από όσπρια.
• Πινόλια: Τα κουκουνάρια που χρησιμοποιούνται σε διάφορες γεμίσεις κρέατος, όπως η γαλοπούλα.
• Πουτίγκα: Παραλλαγή της πουτίγκας με το εγγλέζικο γαστρονομικό στιλ, που συναντάμε στην Κέρκυρα και τα Κύθηρα – μόνο που εδώ το σιμιγδάλι αντικαθίσταται με λευκό ψωμί.
• Ραγό: Είδος ραγού που φτιάχνεται με κοκκινιστό αρνάκι ή κατσικάκι, ένα ολόκληρο κεφάλι σκόρδο και μια πλούσια σάλτσα ντομάτας.
• Ροβανί: Μη σας γελάει το όνομα, μοιάζει με το κλασικό ραβανί, αλλά τη διαφορά την κάνει το ρύζι και το μέλι. Προσφέρεται σε γάμους και εορτές.
• Σκαστές: Τσακιστές με πέτρα, άγουρες ελιές.
• Σμπέρνα: Το χαρακτηριστικό «φιδίσιο» ψάρι με το νόστιμο λευκό κρέας, το οποίο στην Ιθάκη γίνεται ψητό.
• Σούπα χταπόδι: Εντελώς ιδιαίτερη γεύση μιας αλλιώτικης εκδοχής του χταποδιού, που μέχρι τώρα το έχουμε συνηθίσει ως μεζέ. Τη δυνατή και επιθετική γεύση που απαλύνει λίγο το άμυλο από το κοφτό μακαρονάκι που προστίθεται στο τέλος.
• Τζέρια: Εντόσθια από κατσικάκι ή αρνάκι που τηγανίζονται συνήθως με αυγά.
• Τσερέπα: Παραδοσιακό κλειστό σκεύος όπου ψήνονταν τα κρεατικά.
• Τρούφες: Το πιο δημοφιλές γλυκό του νησιού, το οποίο μπορείτε να βρείτε σε δυο τρεις παραλλαγές – λευκές με αμύγδαλο ή σοκολατένιες, πασπαλισμένες με τρούφα.

• Κιόνι: Παραδοσιακό επτανησιακό χωριό μ’ ένα γραφικό λιμανάκι, όπου αράζουν δεκάδες κότερα το καλοκαίρι, άλλοτε καταφύγιο και ορμητήριο των πειρατών. Την είσοδο του κόλπου στολίζουν τρεις ερειπωμένοι μύλοι.
• Βαθύ: Πρωτεύουσα του νησιού, ολόκληρος ο οικισμός της πόλης αποτελεί αξιοθέατο, γιατί διατηρεί τον παλαιό Επτανησιακό ρυθμό δόμησης και έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός από το 1982, με τον εξαιρετικής ομορφιάς φυσικό κόλπο, που κλείνει στην αγκαλιά του το μικρό νησάκι ‘Λαζαρέτο’.
• Σπήλαιο των νυμφών: Στο σπήλαιο αυτό που λέγεται και ‘Μαρμαροσπηλιά’, με δύο εισόδους, μία για τους Θεούς και μία για τους θνητούς και υπέροχους σταλακτίτες, όπου κατά τον Όμηρο, έκρυψε ο Οδυσσέας τα δώρα του βασιλιά των Φαιάκων Αλκίνοου.
• Παλαιοχώρα: Από το Περαχώρι μονοπάτι οδηγεί στην ερειπωμένη μεσαιωνική Παλαιοχώρα, όπου βρίσκονται εκκλησίες με υπέροχες βυζαντινές τοιχογραφίες.
• Πηλικάτα: Κοντά στο Σταυρό στα Πηλικάτα, τοποθετείται η πόλη του Οδυσσέα, σύμφωνα με την Ομηρική περιγραφή, ότι βρισκόταν σε σημείο που είχε θέα τρεις θάλασσες και το περιτριγύριζαν τρία βουνά. Εδώ βρίσκεται και το αρχαιολογικό μουσείο του Σταυρού, όπου εκτίθενται ευρήματα της Μυκηναϊκής και Κορινθιακής περιόδου.
• Ιερά μονή των Καθαρών: Η Ιερά Μονή των Καθαρών, προσκύνημα και σημείο αναφοράς για τους απανταχού της γης Ιθακήσιους, είναι κτισμένη στη νοτιο-ανατολική κορυφή του Ομηρικού όρους Νήριτο, σε μια όμορφη γωνία, 600μ περίπου από τη θάλασσα και σε απόσταση 15 χλμ. από το Βαθύ. Η ζωή του Μοναστηριού αρχίζει γύρω στα 1696. Η ιστορία, όμως, της εικόνας της Παναγίας, είναι ακόμα πιο παλιά, όπως αναφέρει ο Πατέρας Θεοδόσιος Δενδρινός στη β΄ έκδοση του βιβλίου “Το Μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών Ιθάκης”. Το όνομα ‘Καθαρά’ προέρχεται από τη λέξη ‘κάθαρα’, που στην τοπική διάλεκτο σημαίνει τα ξερόκλαδα και τους μικρούς θάμνους που κόβονται και καίγονται για να καθαρίσει κάποιος τόπος. Επειδή λοιπόν την ιερή εικόνα του Γενεσίου της Θεοτόκου τη βρήκαν με θαυματουργό τρόπο μέσα στα καιγόμενα κάθαρα, την ονόμασαν «Καθαριώτισσα».
• Ιερός Ναός Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου: Ο Ιερός ναός της Παναγίας στα Λινοβρόχια, όπως λέγεται, χτίστηκε το 1800. Προϋπήρχε μικρός ναΐσκος, τον οποίο μεγάλωσαν για τις ανάγκες των ενοριτών. Έχει ένα θαυμάσιο ολόγλυπτο ξύλινο τέμπλο, μεταβυζαντινής τέχνης του 1793, που κατασκευάστηκε από τον Μετσοβίτη και το επιβλητικό παλαιό κωδωνοστάσιο του 1820.
• Ο Ναός της Παναγίας στην Ανωγή Ιθάκης, κτισμένος σε υψόμετρο 500μ., είναι ένας από τους μεγαλύτερους, σημαντικότερους και αρχαιότερους ναούς των Βαλκανίων. Είναι ρυθμού Βασιλικής μεγάλων διαστάσεων και όπως λέγεται, κτίστηκε τμηματικά πριν από 700 χρόνια. Το εσωτερικό του Ναού παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, δεδομένου ότι είναι ολόκληρο σκεπασμένο με τοιχογραφίες Βυζαντινής Τεχνοτροπίας.
• Σπηλιά του Λοΐζου: Κέντρο λατρείας του πρωτοελλαδικού πολιτισμού, στον κόλπο της Πόλης (Σταυρός), όπου βρίσκεται βυθισμένη μια αρχαία πόλη. Από όλα τα ευρήματα που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές στη σπηλιά του Λοΐζου που έπεσε, πιστοποιείται περίτρανα, ότι το λιμάνι αυτό εσυχνάζετο από της πρώτης μυκηναϊκής εποχής μέχρι της Ελληνικής και Ρωμαϊκής.
• Προτομή του Οδυσσέα: Διαβάστε το ‘Ευχήν Οδυσσεί’ στη προτομή του Οδυσσέα που βρίσκεται στο πάρκο της πλατείας του χωριού Σταυρός.
• Ανώγη – Κοίμηση της Θεοτόκου: Στολίδι του χωριού της Ανωγής, η εκκλησία χτισμένη από τον 12ο αιώνα με θαυμάσιες τοιχογραφίες και το βενετσιάνικης τεχνοτροπίας καμπαναριό της.